Tôi đọc tiểu thuyết Hãy để ngày ấy lụi tàn của Gerald Gordon - Đắc Lê dịch từ nguyên bản tiếng Anh Let the day perish - từ lần xuất bản đầu tiên 1976 của NXB Tác phẩm mới. Tác phẩm cuốn hút tôi, để lại ấn tượng sâu đậm trong tôi về số phận của người da màu. Gerald Gordon là một luật sư đầy tài năng. Về văn học, ông chỉ viết có ba tiểu thuyết, nhưng rất thành công. Ông được bầu làm Chủ tịch Hội Văn bút Nam Phi. Hãy để ngày ấy lụi tàn thể hiện tài năng của tác giả trong lối kể chuyện, đặc biệt là phương pháp miêu tả, phân tích nội tâm nhân vật. Hơn ba chục năm qua, tôi đã nhiều lần đọc lại Hãy để ngày ấy lụi tàn, và lần nào cũng xúc động! Lần này, trực tiếp biên tập để NXB Văn học tái bản lần thứ sáu, tôi vẫn không cầm nổi nước mắt khi đọc những trang văn thấm đẫm tình người, nói lên khát vọng mãnh liệt của những người da màu đầy tài năng và lòng nhân ái, nhưng chưa bao giờ được bình đẳng thật sự với người da trắng. Đến bao giờ trái đất này mới thật sự hết nạn phân biệt chủng tộc, màu da vô cùng dã man? Đây là tiểu thuyết hay nhất mọi thời đại về nạn phân biệt chủng tộc.
Triệu Xuân
